1- به خودتان نگاهی بیندازید.

هر 3 تا 4 ماه، نگاهی به پوست دست، پوست ‌سر، نوک انگشتان، اطراف ریشه ناخن و زیر بغل خود بیندازید. بروز هر گونه تغییر شکل یا تغییر رنگ در خال ‌ها و ظهور لکه‌های قرمز روی پوست به این معنی است که باید با پزشک متخصص مشورت کنید.

2- علایم خستگی را جدی بگیرید.

آیا بدون ساعت زنگ‌دار نمی‌توانید صبح‌ها بیدار شوید؟

بعد از ظهرها احساس خستگی می‌کنید؟

بعد از ظهر معمولا  چرت می‌زنید؟

اگر جواب شما به هر یک از این سوالات مثبت است، احتمالا دچار کمبود خواب هستید.

شب ‌ها 8 ساعت کامل بخوابید. اگر با این وجود باز هم دچارکم خوابی بودید، به پزشک مراجعه کنید.

3- بعد از 50 سالگی، هر سال یک بار قد خود را اندازه بگیرید.

انجام این کار به ویژه در خانم‌ها برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان لازم است. کوتاه شدن قد می‌تواند نشانه کمبود مواد معدنی در استخوان‌ها باشد.

4- به رنگ ادرار توجه کنید.

روشن بودن ادرار، به آن معنی است که شما در سلامت کامل به سر می‌برید. اما اگررنگ ادرار  تیره یا بدبو شد، به این معنی است که شما به اندازه کافی آب نمی‌نوشید.

اگر بعد از نوشیدن مقدار کافی آب، این حالت همچنان باقی بود، لازم است با پزشک خود مشورت کنید.

اگر رنگ ادرار شما زرد روشن است، شاید به دلیل مصرف ویتامین B یا مولتی‌ ویتامین‌ها باشد.

5- بعد از ورزش، نبض خود را چک کنید.

احتمال بروز سکته قلبی طی 10 سال در زنانی که پس از ورزش کردن ضربان نبض آنها پایین‌تر از حد معمول است، دو برابر بیشتر می باشد.

حتما یک تست ورزش‌ بدهید (20 دقیقه پیاده‌روی تند یا دو). سپس شمارش نبض خود را 15 ثانیه بعد از متوقف کردن فعالیت بگیرید. عدد به دست آمده به علاوه 4 تعداد ضربان قلب شما را نشان می‌دهد.

بعد 2 دقیقه استراحت کنید و مجددا شمارش نبض خود را داشته باشید و آن را با 4 جمع کنید.

عدد به دست آمده دوم را از عدد اول کم کرده و اگر عدد جدید کمتر از 55 بود، با پزشک خود تماس بگیرید.

6- اگر مبتلا به دیابت هستید، مراقب پاها‌یتان باشید.

پاهای افراد مبتلا به دیابت معمولا دچار خشکی، پوسته‌پوسته شدن، زخم و عفونت می‌شود. از آنجا که احساس درد در این افراد کمتر است، لازم است بیشتر مراقب پاهای خود باشند.

7- به طور مرتب فشار خون را چک کنید.

از 18 سالگی، با دستگاه‌های سنجش فشار خون خانگی، فشارخون خود را اندازه بگیرید. این باعث می‌شود سریعا متوجه افزایش فشارخون خود شوید و به پزشک مراجعه کنید.

8- شانه سرتان را هر روز صبح نگاه کنید.

اگر احساس می‌کنید ریزش موی‌تان زیاد شده است، از پزشک بخواهید یک آزمایش خون برایتان تجویز کند.

کمبود آهن می‌تواند یکی از دلایل ریزش مو باشد.

کم‌کاری تیرویید هم از جمله علل آن است.

آزمایش های لازم برای تشخیص زودرس بیماری ها

این آزمایش ها بدون اینکه فرد علامت خاصی داشته باشد، برای تشخیص زودرس بیماری ها انجام می شوند.

1- دیابت نوع دو

اندازه گیری قند خون پس از حداقل 8 ساعت گرسنه بودن. میزان طبیعی این آزمایش، کمتر از 110 میلی گرم در دسی لیتر است.

میزان قند خون طبیعی، 2 ساعت پس از صرف غذا نیز کمتر از 140 است.

افراد سالم بزرگسال بالای 45 سال لازم است که هر سه سال یک بار قند خون شان را اندازه بگیرند.

آنهایی که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند، باید در فواصل کمتری قند خون شان را اندازه بگیرند.

افراد دارای اضافه وزن، آنهایی که بستگان مبتلا به دیابت نوع دو دارند و برخی از گروه های نژادی جزو گروه های در معرض خطر می باشند.

2- چربی خون بالااندازه گیری کلسترول تام، کلسترول بد (LDL)، کلسترول خوب (HDL)، نسبت کلسترول تام به کلسترول بد و همچنین اندازه گیری تری گلیسرید.

تمام افراد بالای 20 سال، اگر کلسترول LDL کمتر از 130 باشد، باید هر 5 سال یک بار آزمایش چربی خون انجام دهند.

اگر کلسترول LDL بین 130 تا 160 (در حد مرزی) باشد، باید هر 1 تا 3 سال یک بار آزمایش چربی خون انجام دهند.

در صورتی که فرد عوامل خطری برای بیماری قلبی یا عروقی را نیز داشته باشد، یا در صورتی که علت پزشکی دیگری وجود داشته باشد، ممکن است این آزمایش با فواصل کمتری انجام شود.

3- فشار خون بالا

 فشار خون بالا یعنی فشار خون ماکزیمم بالای 140 و فشار خون مینیمم بالای 90 میلی متر جیوه باشد.

اگر فشار ماکزیمم بین 130 تا 140 و یا فشار خون مینیمم بین 85 تا 90 میلی متر جیوه باشد، فشار خون «مرزی» تلقی می شود.

در افراد سالمی که فشار خون طبیعی داشته اند، باید هر دو سال یک بار فشار خون اندازه گیری شود.

بزرگسالانی که فشارخون بالای حد مرزی داشته اند، هر 3 تا 6 ماه یک بار فشار خون خود را اندازه بگیرند.

4- سرطان روده بزرگ و راست روده

سرطان روده بزرگ در اکثر موارد از پولیپ های روده بزرگ منشا می گیرد. اگر پولیپ ها به زودی شناسایی و برداشته شوند، از ایجاد سرطان روده بزرگ جلوگیری می شود.

برای تشخیص زودرس پولیپ ها و سرطان روده بزرگ، آزمایش خون مخفی لازم است. بر طبق این آزمایش، مقادیر اندک خون در مدفوع شناسایی می شود.

تمام افراد باید در 50 سالگی آزمایش خون مخفی انجام دهند و تحت سیگموئیدوسکوپی قرار گیرند. آزمایش خون مخفی هر سال یک بار و سیگموئیدوسکوپی هر 5 سال یک بار انجام شود.

انجام کولونوسکوپی در 50 سالگی و سپس، انجام آن هر 10 سال یک بار است.

5- گلوکوم یا آب سیاه

گلوگوم یا آب سیاه چشم، بالا رفتن فشار داخل چشم به طور غیرطبیعی است. برای تشخیص این عارضه از تونومتری (اندازه گیری فشار داخل چشم) استفاده می شود.

در فواصل سنی زیر، باید معاینه کامل چشم انجام شود:

 - بین 20 تا 29 سالگی : هر 3 تا 5 سال یک بار

- بین 30 تا 39 سالگی : هر 2 تا 4 سال یک بار

سایرین باید حداقل دو بار در طول این مدت (تا 39 سالگی) معاینه چشمی انجام دهند.

- بین 40 تا 64 سالگی : هر 2 تا 4 سال یک بار

- از 65 سالگی به بعد : هر 1 تا 2 سال یک بار

6- سرطان مثانه

سرطان مثانه  می تواند باعث خونی شدن واضح یا میکروسکوپی ادرار شود

هر فردی که  سیگاری است، یا قبلا سیگار می کشیده، یا سابقه قرارگرفتن در معرض موادشیمیایی مورد استفاده در صنایع رنگ، چرم، تایر و لاستیک را داشته

است، باید پس از 60 سالگی، آزمایش ادرار دهد، تا وجود یا عدم وجود خون در ادرار  تحت آزمایش قرار بگیرد.

7- سرطان پروستات

معاینه انگشتی راست روده (توش رکتال) و اندازه گیری آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)

8- ملانوم و سایر سرطان های پوست

معاینه کامل پوست بدن لازم است. هر سه سال یک بار، بین سنین 20 تا 40 سالگی و هر سال پس از 40 سالگی معاینه پوست باید توسط پزشک متخصص انجام شود.

منابع:

سیمرغ – دکتر سمیرا سرخوش

هفته نامه سلامت